De een na laatste ochtend (donderdagochtend) vulden we dozen voor de andere gezinnen van Cyprian die we zouden bezoeken, daarna gingen we uiteraard eerst naar de gehandicapten. We hadden minder tijd omdat we nog met Cyprian mee zouden gaan, maar toch was het weer erg gezellig! We leerden hen namelijk een dansje aan, die we aan de meiden van Betania hadden geleerd. Daar genoten ze ook weer zichtbaar van, wat hebben we gelachen! Daarna was het tijd om afscheid te nemen. Michelle (hun begeleidster) was er nu niet, i.v.m. labor day (een vrije dag in Roemenie), maar er was natuurlijk wel een vervangster. Van het idee dat wij deze gehandicapte mensen zoveel hadden gegeven, werd ze erg emotioneel. Dat werd erger toen ze haar dankwoorden tegenover ons uitsprak. We kregen een broche die in Roemenen eigenlijk de eerste weken van maart dragen als teken van de lente. Deze deden we direct op (ik deed ‘m aan het elastiekje van mijn vlecht, zie foto op: http://morgenstergemeente.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=684&Itemid=294 Ik vertel nog wel wie dat zijn 😉 )
Na de laatste activiteit met de gehandicapten en het overhandigen van hun ‘cadeautje’ aan ons, gingen we weer lunchen met de klussers. Daarna bracht Cyprian ons als activiteitenteam naar zijn andere projecten. Eerst kwamen we bij een gezin, bestaande uit een (zieke) grootmoeder, haar dochter en haar kinderen. Weet niet precies meer hoeveel ze er had, maar sowieso 4 zonen. Twee daarvan waren rond mijn leeftijd, die kunnen met de hulp van Cyprian naar school gaan. De anderen waren iets van 2/3, die was heel verlegen en lag op zijn buik op bed. Hij heeft zijn gezichtje niet laten zien. En de ander was misschien net een jaar. Die keek heel nieuwsgierig naar ons en heeft ook de cadeautjes uit de doos aangepakt. Het was weer erg aangrijpend om te bedenken dat deze mensen zonder de hulp van Cyprian op straat zouden moeten leven. Hun huisje hebben ze namelijk ook aan hen te danken.
Na dit gezin, gingen we nog naar een ander gezin die bij velen bekend was, omdat ze gesponsord worden door een gezin uit Stolwijk. Ik wist daar verder niks van, maar dat maakte niet echt uit. We hebben hun ‘huisje’ gezien. Met een stapelbed, een tweepersoonsbed en een kast was het vertrek al vol. Er was nog net ruimte om te lopen, zodat we niet met de hele groep naar binnen konden. Zeker niet toen we de doos op de grond zetten, zodat ze het konden uitpakken. Ook deze doos werd met veel enthousiasme en dankbaarheid in ontvangst genomen. Aan de kinderen (niet alleen die van het gezin, maar ook aan die op straat rondliepen i.v.m. die vrije dag) hebben we snoepjes uitgedeeld. Dat is ook wel iets waar we geluk mee hadden/gezegend mee zijn. Anders hadden we al deze kinderen nooit gezien! En dat vond ik uiteraard het meest mooie. Er was ook één meisje uit de buurt (voor zover ik weet hoorde ze niet bij het gezin), die me telkens kwam knuffelen. Later zei Cyprian tegen mij: ze denkt dat jij een meisje bent die hier vorig jaar geweest is, door je haarkleur waarschijnlijk. Dat vond ik wel leuk om te horen, maar ergens maakte me het ook niet zoveel uit, het is altijd leuk om op deze manier aandacht te krijgen van zo’n schattig klein meissie.
Na dit gezin bezochten we nog twee adressen waar gehandicapten wonen. Op de eerste wonen twee intelligente zussen, allebei de universiteit afgerond, maar niet aan het werk, omdat de wet zegt dat dat niet mag. Ik kan dat nog steeds niet begrijpen, de oudste, Alina, (op de foto waar ik dus die broche onderaan mijn vlecht heb, zit zij in een roze huispak) kon ook heel goed Engels, waardoor we makkelijk met haar konden communiceren. Het andere meisje op de foto is haar zusje, Mihaela. Zij was veel minder spraakzaam, maar als we haar wat vroegen, kregen we ook in het Engels antwoord. Dat was wel heel tof! Goed om te zien dat er als Roemenen(die dus wel gewoon in de stad wonen i.t.t. de Roma’s) hulp krijgen als ze dat nodig hebben, terwijl de overheid dat onmogelijk maakt.
Het laatste bezoek was het meest indrukwekkend. Dat was een man van 41 jaar met een ziekte die zijn botten heel broos maakt. Cyprian zei: ze zijn als glas, hij hoeft bijv. een vinger, maar een klein beetje te bewegen en het breekt. Hij woont bij zijn moeder, die al over de 60 is. Ondanks alles wat deze man meemaakt, was hij zo vrolijk! Ik vroeg aan hem: mag ik je iets vragen? Gelukkig kon dat rechtstreeks, in het Engels, omdat hij dat zichzelf geleerd heeft. Hij kan niks, maar met een laptop kan hij zo goed overweg. Door de muis op zijn kop te houden en daar een plankje over te leggen, kon hij zijn hand stil houden en toch de computer bedienen. In een heel rap tempo trouwens, prachtig om te zien! Hij kan heel goed programmeren, dat doet hij het meest, maar zo heeft hij zichzelf dus ook Engels geleerd. Dus ik vroeg hem: wat vind je er nou van dat wij je met zoveel mensen komen bezoeken? (Ik had namelijk nog steeds het gevoel wat ik bij de Roma’s ook had: het zijn mensen! Geen bezienswaardigheden… Ik had ook mijn camera al niet meer bij me, ik had hem namelijk vanuit het busje al zien liggen en dacht: nu ben ik er helemaal klaar mee, weg met die camera…) Zijn antwoord: ik ben zo blij! Zo blij dat jullie me komen bezoeken, want ik krijg nooit bezoek. Daarbij wist hij wie hij was in Jezus en daar getuigde hij ook van, heel bijzonder!
Na zijn getuigenis gingen we terug naar het hostel. De mensen die wilden konden zich nog omkleden, omdat we met de meiden van Betania naar een adventure park gingen. In zo’n park zijn parcours in de bomen uitgezet. Je zit dan aan kabels vast en moet over allerlei ‘obstakels’. Dit heb ik al verschillende zomers gedaan, laatste keer was twee jaar geleden ofzo, dus ik had er super zin in! Beatrice wilde met mij en uiteraard vond ik dat helemaal niet erg. Toch vond zij het best wel eng, maar ik bleef haar aanmoedigen. Ik ging ook voor, zodat ze mij na kon doen. Na een paar ‘obstakels’ zag ik haar langzaamaan ontspannen. Dat was zo mooi! Op een gegeven moment stond ze ook met me mee te juichen als ik een obstakel leuk vond om te doen. Verschillende keren heb ik haar verteld dat ik onwijs trots op haar ben en dat ze een overwinnaar is! Niet alleen van de obstakels, maar vooral van zichzelf! Aan het begin was ze namelijk echt bang, maar uiteindelijk gaf het haar zo’n kick. Net zoals ik altijd had bij het doen van zo’n parcours, nu iets minder omdat ik Bettie alles moest leren/voordoen. Zij dacht af en toe ook dat ik dat saai vond, maar niets was minder waar: ik genoot ervan! Ik ben echt trots op haar! (:
Na de parcours gingen we naar het restaurant bij het adventure park. Daar hebben we een afscheidsdiner genomen. Voor alle meiden was het de eerste keer dat ze in een restaurant aten, een hele ervaring dus! Daarna kwam het echte afscheid, veel van de meiden waren emotioneel, wat goed te begrijpen is, want vaak komen er wel groepen Nederlanders, maar die bemoeien zich nooit met hen. Nu hadden wij elke avond een activiteit voorbereid en dat moeten ze nu missen. Gelukkig hadden we foto’s om uit te delen, zodat ze een tastbare herinnering hebben.
Teruggekomen bij het hostel waren André (ons contactpersoon en directeur van Betania) en Cyprian daar. We besloten de dag en evalueerden wat er de afgelopen dag gebeurt was. Van André hebben we allemaal een certificaat gekregen én een broche met de Nederlandse+Roemeense vlag. Na het centrale gedeelte was iedereen vrij om te gaan en staan waar ze maar wilden. De meesten gingen douchen/slapen, omdat het al laat was, maar ik heb met Cyprian gepraat. Ik had natuurlijk al vaak genoeg gevraagd hoe hij in contact was gekomen met mensen/wat hij voor ze doet enz. Maar ik wilde ook weten wanneer hij wist dat hij dit werk wilde doen enz. Meer persoonlijk dus. Daar had ik nu de gelegenheid voor, dus die greep ik dan ook. Hij vertelde dat dat kwam door zijn bekering. De liefde van Jezus wilde hij uitdelen! Zo hebben we een tijdje doorgepraat over het geloof, heel gaaf! Daarna gingen we door over mijn studie en dat ik zulk werk ook wil gaan doen. Hij vroeg ook wat mijn broertje later wilde doen, ik had hem al verteld dat Arjan mee was 😉 Omdat die toch ook nog beneden zat, is hij erbij komen zitten en heeft dat zelf verteld. Rond een uurtje of half één breiden we er toch maar een eind aan en ik bedankte hem voor het gesprek. En hij zei ook dat het goed was. ‘Especially the part about Jesus, that’s important,’ drukte hij me op het hart.
–
De volgende ochtend was het dus inpakken en wegwezen. We mochten nog kijken in de opgeknapte snoezelruimte en slaapkamers op het terrein van Betania. Daarna dronken we nog koffie/fris met de meiden die er waren en een aantal hulpverleners van het autistische centrum. Ook Cyprian was er en ik heb hem gevraagd om een foto samen. Dat wilde ik al de hele tijd, maar durfde het op een of andere manier niet te vragen. Ik vroeg hem alles, maar dat niet. Gelukkig had ik nog net op tijd de moed en ik kan niet wachten om hem te hebben. Uiteindelijk heb ik iedereen de hand geschud en de meiden een knuffel gegeven. Als laatste schudde ik de hand van Simona, één van de hulpverleners, die ons de eerste dag een rondleiding had gegeven. Zij zei iets heel moois tegen me. Uiteraard het standaard ‘bedankt voor alles wat je hier gedaan hebt’, maar ze voegde toe: ‘je was een voorbeeld voor ons allemaal’. Daardoor raakte ik sprakeloos, maar ik keek haar aan en wist dat ze het meende. Daarom zei ik dankjewel en volgde de groep het terrein af. Alle indrukken van de week speelden toen nog steeds door mijn hoofd. In het hostel gekomen, wilde ik daar dus wat over uploaden, maar ik kon de woorden niet vinden. Daarom heb ik het kort gehouden en nu het laatste verslag geupload.
Ik vond het heel fijn om dit allemaal te schrijven toen ik in Roemenie was en ik weet dat jullie lezers ervan genoten hebben, bedankt voor het meeleven. Mensen die ook nog de moeite hebben genomen om te reageren: ook bedankt, dat vond ik superleuk om te lezen! Ik hoop dat één ding duidelijk is: dit werk heeft mijn hart en ik ga het heel erg missen!